زمانی که به ساختار سطحی و داخلی بتن آسیب‌هایی وارد میشود، باید برای برطرف کردن آن از روش‌های ترمیم بتن استفاده کرد. در غیر این صورت، این عیب و نقص‌ها می‌توانند گسترش یابند و در نهایت به تخریب موضعی یا حتی تخریب کامل سازه بتنی ختم شوند. از این رو توصیه می‌کنیم که با مشکلات رایج و روش‌های ترمیم بتن در این مقاله از سهند شمیمی آشنا شوید و هر چه سریع‌تر آسیب‌های بتن خود را برطرف کنید.
ترمیم بتن چیست؟
ترمیم بتن شامل روش‌هایی میشود که به وسیله آن می‌توان عیب و نقص‌های سطحی و حتی عمیق بتن را مانند ترک‌خوردگی، کرمو شدن و غیره را برطرف کرد. این روش‌ها نه تنها ناحیه آسیب دیده را ترمیم می‌کنند بلکه از تخریب سازه‌های بتنی، ایجاد خسارات بیشتر و صرف هزینه‌های گزاف جلوگیری می‌نمایند.
محصول پیشنهادی : چسب بتن
عوامل آسیب بتن
عوامل بسیاری می‌توانند در سطح بتنی عیب و نقص ایجاد کنند که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- خطا در طراحی، معیارهای بارگذاری، بارگذاری اضافه و غیره
- اجرای نامناسب سازه
- آتش‌سوزی، سیل، زلزله، طوفان و غیره
- واکنش‌های شیمیایی
- شرایط محیطی مخصوصا برای سازه‌های آبی
- سایش مواد
- جابجایی و تغییر شکل بتن به دلیل خصوصیات فیزیکی از جمله انبساط حرارتی بتن
انواع آسیب‌ها و روش‌های ترمیم بتن
- ترمیم بتن کرمو شده
این پدیده در اثر اجرای غیر صحیح بتن‌ریزی ، نسبت آب به سیمان نامناسب، عدم تراکم بتن مناسب، تفکیک دانه‌ها، استفاده از بتن با کارایی پایین و… به وجود می‌آید که باید هر چه سریعا ترمیم شود تا جلوی آسیب‌های بعدی گرفته شود. از ملات‌های ترمیمی جهت ترمیم بتن و در مواقع لزوم پس از آن، از الیاف FRP برای افزایش مقاومت بتن استفاده میشود. ابتدا با استفاده از واترجت صنعتی یا چکش برقی، ذرات اضافی برداشته می‌شوند. اگر میلگردها نمایان شوند، باید از آستر اپوکسی غنی شده روی میلگردها استفاده شود تا از خوردگی آن‌ها جلوگیری شود. در نهایت، از ملات ترمیمی برای ترمیم بتن استفاده میشود.
- ترمیم بتن سولفاته
سولفاته‌ها، نمک‌هایی هستند که در اثر واکنش یون های سولفات با آلومینات کلسیم و یا هیدروکسید کلسیم در سیمان به وجود می‌آیند و مواد به دست آمده از این واکنش، حجم بیشتری از حجم سیمان دارند و منجر به ترک‌خوردگی بتن در اثر فشار و کشش می‌شوند.
در این جا از یک پوشش ملات پلیمری استفاده می‌کنند تا با حمله سولفات‌ها مقابله کنند. البته پیش از آن باید بخش‌های آسیب دیده را پاکسازی و سازه بتنی را برای ملات ترمیمی آماده کرد.
- ترمیم بتن جهت ترک خوردگی
ترک‌خوردگی بتن می‌تواند به دلیل افزایش اضافه شدن بار به وجود بیاید که منجر به ترک‌های خمشی یا برشی میشود و یا ممکن است دلیل آن بلایای طبیعی همچون زلزله باشد. در این جا باید از ملات‌های ترمیمی و یا چسب‌های اپوکسی برای رفع نقص و ترمیم بتن استفاده کرد. در این روش رزین اپوکسی به درزها و ترک‌های بتن تزریق میشود و در نهایت از ملات ترمیمی استفاده میشود تا ترمیم بتن به صورت کامل انجام شود.
در برخی شرایط از الیاف FRP نیز در این مرحله استفاده می‌کنند چرا که وزن کم و در عین حال در برابر شرایط محیطی هم چون محیط‌های اسیدی و قلیایی مقاومت دارد و می‌تواند مانع از خوردگی بتن شود.
- روش ترمیم بتن به دلیل خوردگی شبکه میلگرد
ترمیم بتن آسیب‌دیده به دلیل خوردگی میلگردها (آرماتور) یک فرآیند مهم در حفظ استحکام و دوام سازه‌های بتنی است. اکسید شدن آرماتورهای مدفون شده در بتن به صورت ترک‌های ریز و خلل و فرجی است که موجب میشود تا آب و سایر مواد شیمیایی وارد بتن شده و به آرماتور درون بتن برسند و موجب خوردگی آن شوند. خوردگی میلگردها می‌تواند به کاهش ظرفیت باربری، از دست رفتن مقاومت فولاد در کشش و در نهایت ایجاد ترک در بتن شوند و حتی ممکن است در نهایت تخریب سازه راه به همراه داشته باشد .
در ابتدا شناسایی و ارزیابی نواحی آسیب‌دیده و شدت خوردگی میلگردها صورت میگیرد، در مرحله بعد بتن آسیب دیده برداشته شده و میلگرد ها تمیز می شوند ، پس از رفع عوامل خوردگی ، ترمیم و تعمیر بتن آغاز میشود. برای جلوگیری از خوردگی بتن، از پوشش‌های کامپوزیت مانند الیاف FRP (پلیمر تقویت شده با الیاف) و ژاکت‌های کامپوزیت استفاده میشود که معمولاً با رزین اپوکسی تقویت می‌شوند. این روش‌ها با ایجاد یک لایه محافظ، از تماس آب و مواد خورنده با بتن و میلگردهای داخلی جلوگیری می‌کنند و به تقویت سازه کمک می‌کنند.