ضدیخ بتن برای کاهش نقطه انجماد آب موجود در بتن به کار میرود و مانع از یخزدگی آب در بتن در دماهای پایین و هوای سرد میشود. این امر موجب میشود تا ساختوساز در تمام فصلهای سال امکانپذیر باشد. اما این که از چه نوع ضدیخ بتنی استفاده کنید، بستگی و به موقعیت و شرایط پروژه شما دارد. چرا که بر اساس شکل ظاهری (پودری یا مایع بودن) و ترکیبات شیمیایی (با کلرید یا بدون کلرید بودن) انواع مختلفی از ضدیخ بتن وجود دارد که در این مقاله میخواهیم به انواع و هم چنین مزایا و معایب آن بپردازیم.
انواع ضدیخ بتن
در واقع ضدیخ نجات دهنده پروژههای ساختوساز در هوای سرد میباشد. ضدیخ یک روش کاری بسیار ساده برای کاهش نقطه انجماد در بتن دارد و همین امر به ظاهر ساده امکان ادامه ساختوساز در تمام فصلهای سال را مهیا میکند.
به طور کلی ضدیخ بتن به دو دسته تقسیم میشود:
1.ضدیخ مایع یا پودری
2.ضدیخ با کلرید و بدون کلرید
هر کدام از این دستهها ویژگیها، مزایا و معایب خاص خود دارند اما وجه مشترک آنها تمرکزشان روی کاهش میزان انجامد آب در بتن است.
ضدیخ بتن مایع
همانطور که از نام آن مشخص است، این ضدیخ برای به صورت مایع است و در گالنهایی با حجمهای مختلف در دسترس قرار دارد. این ضدیخ به سرعت در بتن گسترش مییابد و تاثیر بسیار سریعی روی کاهش نقطه انجماد دارد. استفاده از ضدیخ بتن زمان گیرش اولیه را کند میسازد، البته این موضوع در برخی از پروژهها موهبت است.
مزایای ضدیخ بتن مایع
این نوع ضدیخ بتن آماده است و نیاز به آمادهسازی خاصی ندارد. همانطور که گفتیم سرعت عمل بالایی دارد و سریعا روی کاهش نقطه انجماد آب تاثیر میگذارد. هم چنین گیرش اولیه بتن کم است که در برخی موارد از مهمترین و بارزترین ویژگیهای این ضدیخ به شمار میرود.
معایب ضدیخ بتن مایع
دقت داشته باشید که استفاده از مقدار مناسب از این ضدیخ بسیار اهمیت دارد، چرا که در صورت زیادهروی عوارض جانبی منفی روی استحکام نهایی بتن دارد. بهتر است دستورالعمل تولیدکننده که روی بستهبندی آن درج شده است را مطالعه کنید.
مورد دیگر این است که برخی از انواع ضدیخ بتن مایع حاوی مواد شیمیایی مضر برای محیط زیست هستند. به این دلیل است که بیشتر استفاده از ضدیخ بدون کلراید برای حفظ محیط زیست مناسب در نظر گرفته میشود.
ضدیخ بتن پودری
شکل ظاهری این ضدیخ، پودری است و اضافه کردن آن به بتن موجب کاهش نقطه انجماد آب میشود، اما روش آن با روش ضدیخ بتن مایع متفاوت است. این ضدیخ بتن در هیدراتاسیون سیمان شرکت میکند و همین امر این امکان را برای این نوع ضدیخ نیز به وجود آورده است تا در دمای پایین نیز با سرعت بیشتری کار خود را انجام دهد.
مزایای ضدیخ بتن پودری
ضدیخ پودری معمولاً تأثیر کمتری بر روانی بتن دارد و از این جهت به حفظ اسلامپ بتن بدون نیاز به آب اضافی کمک بیشتری میکند.. ضدیخ بتن پودری با انواع سیمان پرتلند سازگاری دارد و در بسیاری از موارد یک انتخاب مناسب است و محدودیتهای کمتری نسبت به نوع مایع دارد، اما باید به دوز مصرفی و دستورالعمل تولیدکننده و سازگاری با سایر مواد بتن و نوع پروژه توجه داشت .در پروژههای خاص، مانند بتن مسلح یا دماهای بسیار پایین، محدودیتهایی وجود دارد که استفاده از این محصول در شرایط این چنین باید مورد توجه قرار گیرد.
ضدیخ بتن پودری به صورت غیرمستقیم میتواند احتمال لغزش قالب را کاهش دهد. این اثر ناشی از بهبود چسبندگی بتن به قالب، کاهش فشار هیدرواستاتیک، و تسریع فرآیند گیرش بتن است که این خاصیت در فصول سرد سال مزیت مهمی به شمار میرود.
معایب ضدیخ بتن پودری
باید ضدیخ بتن پودری را به طور مناسب با بتن مخلوط کرد تا تاثیر مطلوبی داشته باشد. میکس کردن ناقص میتواند روی عملکرد این ضدیخ بتن تاثیر داشته باشد.
ضدیخ بتن با کلراید
کلرید کلسیم به عنوان یکی از مواد اصلی تشکیلدهنده این ضدیخ، با کاهش نقطه انجماد آب موجود در بتن، مانع از یخزدگی آن میشود. این ماده با جذب رطوبت اطراف ذرات سیمان و تسریع فرآیند هیدراسیون در دمای پایین، به گیرش سریعتر بتن کمک میکند.
مزایای ضدیخ با کلراید
ضدیخهای حاوی کلرید کلسیم معمولاً قیمت مناسبی دارند و استفاده از آنها ساده است. این ضدیخها از رایجترین افزودنیها در ساختوساز هستند و بهویژه برای پروژههایی با عمر مفید متوسط مفید میباشند. همچنین، این ضدیخها میتوانند در شرایطی که احتمال خوردگی فولاد آرماتور یا میلگرد وجود ندارد، بهخوبی عمل کنند. با این حال، برای پروژههای مسلح، بهتر است از ضدیخهای فاقد کلرید استفاده شود تا از خطر خوردگی میلگردها جلوگیری گردد.
معایب ضدیخ با کلراید
یونهای موجود در ضدیخهای حاوی کلرید میتوانند به مرور زمان باعث خوردگی میلگردها در بتن شوند. این مسئله برای پروژههایی که به دوام و عمر بالای سازه نیاز دارند، بسیار حائز اهمیت است. علاوه بر این، این ضدیخها ممکن است لکههای سفیدی روی سطح بتن ایجاد کنند که بهویژه در شرایط آب و هوایی گرم و خشک به وضوح نمایان میشود. به همین دلیل، استفاده از ضدیخهای حاوی کلرید در بتن پیشساخته توصیه نمیشود. برای پروژههایی که نیاز به دوام بالا و ظاهر زیبا دارند، بهتر است از ضدیخهای غیرکلریدی استفاده شود.
ضدیخ بتن بدون کلراید
این بتن ترکیبات شیمیایی متفاوت دارد و نقطه انجماد آب را بدون استفاده از یون کلرید پایین میآورد. مکانیسمهای مختلفی در این ضدیخ وجود دارد که همه دست به دست هم میدهند تا نقطه انجماد آب کاهش یابد، فرآیند هیدراتاسیون سریعتر انجام شود و در نهایت اجازه یخ زدن بتن در هوای سرد را نمیدهد.
مزایای ضدیخ بتن بدون کلراید
مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد و به دلیل عدم وجود یون کلر برای خوردگی فولاد آرماتور خطرناک نیست. از این رو در پروژههایی که قرار است دوام طول عمر بالایی داشته باشند، باید این نوع از ضدیخ بتن انتخاب شود. از جایی که این نوع ضدیخ املاح معدنی دارد، لکههای سفیدی روی سطح بر جا نمیگذارد. هم چنین به دلیل عدم خوردگی فولاد میتوان از آن در بتنهای پیش ساخته نیز استفاده کرد.